Dorpsinitiatief Het Bildt
Al 10 jaar energie van, voor en door Bilkerts
De Bildtse Energie Coöperatie helpt Het Bildt al 10 jaar succesvol om zelf energie op te wekken en verder te verduurzamen. We zijn erg benieuwd hoe ze dat hebben gedaan. In deze blog vertellen ze meer over hun ontstaan, hun huidige projecten, en hun plannen voor de toekomst. Lees snel verder voor inspiratie!
Tien jaar, tien zonnedaken!
In 2014 kwam een aantal jonge enthousiastelingen samen met het idee dat het prima mogelijk is om onze energie lokaal op te wekken. Als eerste doel werd gekozen om zeven Bildtse zonnedaken aan te leggen, voor ieder dorp één. Middels een uitgebreide wervingstour werden voldoende Bilkerts enthousiast gemaakt om deel te nemen aan het eerste zonnedak. Dat eerste dak was nog best spannend, omdat er nog geen opbrengsten waren, maar al wel uitgaven. Maar het is gelukt: in 2017 werd het eerste coöperatieve zonnedak op de Platstore in Sint Annaparochie feestelijk in gebruik genomen.
Nu, tien jaar later, zijn er maar liefst tien zonnedaken op Het Bildt! De daken wekken stroom op voor circa 280 huishoudens. Hierdoor is er al circa € 450.000,- aan energiegelden behouden gebleven voor Het Bildt. De inkomsten uit de verkoop van stroom worden namelijk gebruikt voor het realiseren van projecten die de lokale leefbaarheid en duurzaamheid vergroten.
De groep van een handjevol enthousiaste jongelingen is uitgegroeid naar een groep van 170 betrokken leden die, samen met een 6-koppig bestuur en verschillende werkgroepen, een professionele coöperatie runnen. Het aantal zonnedaken wordt gestaag verder uitgebreid.
Project Eerste Hulp Bij Energielekken
Naast het lokaal en duurzaam opwekken van stroom helpt de B.E.C. huishoudens om energie te besparen. Zo is er in de winter van 2022/23, nadat de energieprijzenplotseling flink gestegen waren, het project ‘Eerste Hulp Bij Energielekken’ gestart. Bij meer dan 50 Bildtse huishoudens zijn er warmtefoto’s gemaakt van de woning. Aan de hand van deze foto’s is bepaald waar er warmte weglekt. Daarna hebben klusteams van vrijwilligers kleine energiebesparende maatregelen uitgevoerd, zoals het plaatsen van tochtstrips, radiatorfolie, brievenbusborstels, LED-lampen, waterbesparende douchekop en radiatorventilatoren.
Waar dit kon, is ook de cv-installatie waterzijdig ingeregeld, zodat deze efficiënter de warmte afgeeft. En de energiecoach van Gemeente Waadhoeke heeft volop geadviseerd hoe er, door de woning en de apparatuur slimmer te gebruiken, energie kan worden bespaard.
Nu ook gratis energieadvies voor verduurzaming woning
Vanwege de grote belangstelling krijgt bovenstaand project in 2024 een vervolg. Met als belangrijke uitbreiding dat er nu een eigen energiecoach, een eigen monteur waterzijdig inregelen en een eigen energieadviseur bij de coöperatie betrokken zijn. Naast de kleine maatregelen en het waterzijdig inregelen is er ook gratis een energieadvies beschikbaar. Bij een energieadvies wordt er gekeken naar de mogelijkheden in de woning m.b.t. grotere verduurzamingsmaatregelen zoals vloer-, dak- en/of gevelisolatie en/of een (hybride) warmtepomp. Wanneer het advies vervolgens ook (gedeeltelijk) wordt uitgevoerd, zal er fors bespaard worden op de energiekosten.
Energiespreekuur in het Enerzyhuus
Om alle inwoners van de voormalige gemeente Het Bildt laagdrempelig informatie te kunnen geven is in 2023 besloten een eigen plek centraal op Het Bildt open te stellen: het Enerzyhuus. Hier kunnen Bilkerts op vaste tijden binnenlopen met al hun vragen rond energie. Onze energiecoach is dan aanwezig om inzicht te geven in alle mogelijkheden, en om vragen te beantwoorden.
Lokale leefbaarheid en duurzaamheid versterken
De stroom die de B.E.C. opwekt wordt verkocht aan energieleverancier Energie VanOns. De winst die Energie VanOns maakt gaat echter niet naar aandeelhouders, maar stroomt via de aangesloten coöperaties weer terug naar de eigen regio. Iedereen kan de stroom afnemen van Energie VanOns. De B.E.C. ontvangt daarvoor jaarlijks € 50,- per huishouden wat overstapt. Dit gaat rechtstreeks in de leefbaarheidspot.
Iedereen met een goed idee voor leefbaarheid en/of duurzaamheid kan een bijdrage aanvragen uit deze leefbaarheidspot. Inmiddels is er al voor € 16.000,- uitgekeerd aan mooie projecten. Van een AED tot de avondvierdaagse, van een voedseldeelkast tot renovatie van de vlindertuin. Steeds meer initiatieven weten de leefbaarheidspot te vinden.
De toekomst: Bildtse Energie Visie
Voor de toekomst wil de Bildtse energie Coöperatie zoveel mogelijk buiten de energiemarkt om, rechtstreeks energie leveren aan huishoudens op Het Bildt. Om de prijzen laag te houden en daarmee het draagvlak voor lokaal opwekken te vergroten.
Gedacht wordt aan het verhogen van bestaande windmolens, die aan het eind van hun levensduur zitten, en deze vervolgens als coöperatieve dorpsmolens te exploiteren. Daarnaast wordt voortdurend gezocht naar eigenaren van grote daken die ruimte willen geven aan een coöperatief zonnedak, tevens wordt gedacht aan een kleinschalige zonneweide. Op deze manier zou de toekomstige energievraag van alle huishoudens op Het Bildt afgedekt kunnen worden met energie van, voor en door Bilkerts!
Dit hele plan is vastgelegd in de Bildtse Energie Visie. De gemeente Waadhoeke wordt zeer actief benaderd om aan dit plan mee te werken in aanvulling op de gemeentelijke plannen voor een centraal energielandschap. Steeds meer politieke partijen zien de voordelen van (ook) een lokale aanpak: meer draagvlak en minder belasting van het energienet.
Alle informatie en nieuws rond de Bildtse Energie Coöperatie is te vinden op de website www.bildtse-ec.nl.
Wil jij net als Het Bildt ook aan de slag voor je dorp? Neem dan gerust contact op. Of kijk hier voor meer dorpsinitiatieven.
Alle successen van het B.E.C. op een rijtje.
Bestuur van de Bildtse Energie Coöperatie in sep 2024.
Verder lezen
Laat je inspireren en ga ook aan de slag!
Er zijn in Friesland gelukkig al veel dorpen die de handen ineen geslagen hebben. Lees hieronder nog meer verhalen voor inspiratie. Als je zelf ook aan de slag wil voor je dorp, lees hier wat jij kan doen als nieuw of bestaand initiatief.
Dorpsinitiatief Grou
Samenwerken voor een energieneutrale toekomst
We spraken met Fieke & Lenie van de energiewerkgroep in Grou. Deze groep werkt er hard aan om Grou in 2030 energieneutraal te krijgen! Lees snel verder hoe zij dit aanpakken.
Stichting Duurzaam Kimswerd
Fixteams helpen bewoners met energiebesparende maatregelen
Stichting Duurzaam Kimswerd wil de duurzaamheid in Kimswerd bevorderen. Onder andere dooreen bijdrage te leveren aan de energietransitie en hier zelf als dorp het initiatief in te nemen. Hoe zij dat doen, lees hier verder.